اگرچه دلایل متعددی برای سرگیجه وجود دارد، ضروری است که در صورت مواجه شدن با این مشکل به سرعت به متخصص مراجعه نمایید. عضو تعادلی در گوش داخلی قرار دارد و می تواند بر چندین سیستم بدن تاثیر داشته باشد.
عضو تعادلی بخشی از گوش داخلی است اما تعادل اصلی بدن ناشی از تعامل سه عضو می باشد: عضو تعادلی در گوش داخلی، سیستم بینایی، و ماهیچه ها و مفاصل بدن. سرگیجه به دلیل کمبود یا عدم تعامل این سیستم ها یا مراکز مغزی صورت می گیرد. به دلیل سیستم پیچیده ای که تعادل ما را کنترل می کند، سرگیجه نیز می تواند دارای حالت های متفاوتی باشد. سرگیجه در نتیجه نشانه مشکلی بزرگتر می باشد.
گوش داخلی منجر به سرگیجه می گردد
سرگیجه مربوط به گوش داخلی یکی از رایج ترین انواع می باشد و ناشی از اختلال در گردش خون یا فشار مایع در گوش داخلی، فشار بر روی عصب تعادلی، یا تغییرات فیزیولوژیک می باشد. این مشکلات منجر به علائمی نظیر وزوز کردن گوش (صدای زنگ در گوش) یا افت شنوایی و همچنین سرگیجه می شوند.
آیا می دانید؟
عضو تعادل در گوش داخلی و در کنار عضو شنوایی می باشد.
سرگیجه ناشی از گوش داخلی منجر به حس چرخیدن، عدم تعادل یا سبک شدن سر می گردد و ممکن است مقطعی یا مداوم باشد. این شرایط ممکن است با تکان دادن سر تشدید شود. اگرچه این مشکل می تواند منجر به حالت تهوع نیز گردد، اما فرد تحت این شرایط هوشیاری خود را به دلیل سرگیجه ناشی از گوش داخلی از دست نمی دهد. الگوی علائم تجربه شده به بخش های مختلف گوش داخلی مربوط می باشند.
سایر دلایل سرگیجه
دلایل دیگری برای سرگیجه وجود دارند که مربوط به گوش داخلی نمی باشند. اگر مغز قادر به هماهنگی ورودی های سه بخش نباشد، سرگیجه مرکزی رخ می دهد. سرگیجه مرکزی ممکن است ناشی از میگرن، تومور، عفونت، و بیماری هایی نظیر مالتیپل اسکلروزیس باشد. سرگیجه بینایی زمانی رخ می دهد که ماهیچه های چشم تعادل نداشته باشند و یا شکست نور با انحراف انجام گیرد. این اتفاق دقیقا همانند این است که عینک فرد دیگری را استفاده نمایید. سایر دلایل سرگیجه بینایی شامل عدم توانایی تمرکز چشم، مشکل در مطالعه یا تاری دید می باشد. به ندرت ممکن است که نشانه های سرگیجه ناشی از مشکلات ماهیچه ای یا مفصلی باشند. مشکلات سلامت عمومی نظیر دیابت، کم کاری تیروئید، کمبود ویتامین، کم خونی و انسداد شراین نیز می توانند منجر به سرگیجه گردند.
ارزیابی سرگیجه
برای علائم زیر به دنبال درمان باشید:
- سرگیجه
- عدم تعادل
- سردردهای جزئی
- صدای زنگ در گوش
- افت شنوایی
از آنجایی که گوش داخلی عامل اصلی سرگیجه می باشد، اولین مورد برای ارزیابی سرگیجه تست شنوایی می باشد. حلزون گوش همانند عضو تعادلی دارای ساختار استخوانی می باشد. تست شنوایی رفتاری نیز ممکن است با تست ABR انجام گیرد. تست ABR واکنش مغز به محرک های صوتی را ثبت می کند. امواج مغزی در حین استراحت و بسته بودن چشم ها ثبت می شوند. افت شنوایی یا مشکلات شنوایی نشانه هایی را برای پزشک فراهم می آورند تا از طریق آن ها بیماری را تشخیص دهند.
تست دیگری که برای ارزیابی تعادل به کار برده می شود VNG می باشد. این تست توسط متخصص گوش، حلق و بینی یا شنوایی سنج انجام می گیرد و وی از دوربین های فیلم برداری برای ثبت حرکات چشم در حین مشاهده یک محرک استفاده می شود. این تست تصویر جامعی از مشکلات و ارتباط یا عدم ارتباط آنها با گوش داخلی را نشان می دهد.
سایر تست ها توسط پزشک، متخصص قلب یا متخصص مغز و اعصاب برای ارزیابی سرگیجه به کار برده می شوند. از آنجایی که سیستم های متعددی در تعادل بدن نقش دارند، دلایل متعددی نیز برای سرگیجه وجود دارند. دلیل اصلی سرگیجه که اغلب نادیده گرفته می شود استفاده از داروها و عدم همخوانی آنها با مکانیسم های بدن می باشد. بنابراین در نظر داشته باشید که از پزشک در مورد عوارض جانبی داروهای تجویز شده بپرسید.
درمان سرگیجه
درمان مناسب برای علائم سرگیجه به دلیل آن بستگی دارد بنابراین ضروری است که برای هر یک از این نشانه ها به پزشک متخصص مراجعه نمایید. یک پزشک ممکن است دارویی را برای کاهش علائم سرگیجه تجویز نماید اما در حین ارزیابی دلیل این بیماری باید مصرف دارو را از 24 ساعت قبل متوقف نمایید. دلایل عمده سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی شامل بیماری منیر، عفونت های باکتریایی یا ویروسی گوش داخلی، BPPV، بیماری های حرکتی، آلرژی، دارو ها و جریان خون می باشند.
همزمان با تعیین دلیل سرگیجه و شروع درمان، علائم آن از بین می روند. در بیماری BPPV، سرگیجه را می توان با حرکت های خاص سر از بین برد. در شرایط پزشکی، نظیر آلرژی، کم کاری تیروئید و دیابت تنظیم شرایط منجر به از بین رفتن سرگیجه می گردد. بسیاری از اختلالات را می توان با دارو، جراحی، رژیم غذایی، تغییر شیوه زندگی یا ترکیبی از این روش ها برطرف نمود. درمانگر های فیزیکی نیز وجود دارند که در بازسازی دهلیزی مهارت دارند که درمان خوبی برای اختلالات تعادلی می باشد که به مرور زمان فرد را به شرایط عادت می دهند. در حالت های شدید، جراحی می تواند تاثیر گذار باشد و همچنین والیوم نیز می تواند منجر به کاهش علائم گردد.
چه زمانی به دنبال کمک باشیم
زمانی که بخشی از سیستم تعادل شما تحت تاثیر قرار می گیرد، بخش های دیگر می توانند برای جبران کمبود تلاش کنند. برای مثال، اگر شما یک داروی سمی کننده گوش را مصرف کنید که عضو تعادلی را تحت تاثیر قرار می دهد، شما می توانید تا زمانی که چشمانتان باز است تعادل خود را حفظ کنید. زمانی که از شما خواسته می شود تا چشمان خود را ببندید، نمی توانید بایستید. حتی اگر بدن شما برای کاهش کمبود تلاش کند نیز باید بدنبال کمک باشید. اگر هرگونه علامت سرگیجه را تجربه کنید، شما باید با پزشک یا متخصص شنوایی سنجی مشورت کنید تا مشکل تعیین شده و برطرف گردد.