Cortical Auditory Evoked Potentials
تست شنوایی کورتیکال، جدیدترین روش سنجش شنوایی نوزادان و کودکان و افرادی که توانایی تکلم و یا پاسخ رفتاری ندارند، است که در آن پتانسیلهای برانگیخته کورتیکال شنوایی – Cortical Auditory Evoked Potential که اصطلاحا به آن CAEP نیز گفته می شود بررسی می شود. دستگاهی که این روش توسط آن انجام می شود، HearLab محصول جدید شرکت آمریکایی Frye است که توسط لابراتورهای ملی آکوستیک استرالیا پس از سالها تحقیق و توسعه طراحی گردیده است.
اندازه گیری های پاسخ های کورتیکال شنوایی به چه معناست؟
اندازه گیری پتانسیلهای برانگیخته کورتیکال سیستم شنوایی که اصطلاحا CAEP (مخفف کلمات Cortical Auditory Evoked Potential) نامیده می شود، برای تشخیص این که آیا مغز به صدا های بخصوص، پاسخ الکتریکی تولید می کند یا نه، بکار می رود. دستگاه HearLab به متخصصین شنوایی سنجی (ادیولوژیست) این امکان را می دهد که این اندازه گیری را براحتی انجام دهند.
در این روش از یک مبدل نظیر پروب Earphone و یا یک مرتعش کننده استخوانی و یا بلندگوی ویژه برای پخش سیگنالهای صوتی به نوزاد و یا فرد مورد آزمون استفاده می شود. لازم به ذکر است که در این آزمایش نیاز نیست که نوزاد در حالت خواب باشد. پاسخهای الکتریکی کورتیکال شنوایی توسط الکترودهایی که به سر نوزاد و یا فرد قرار گرفته است، دریافت شده و به دستگاه HearLab جهت اندازه گیری و آنالیز ارسال می شود. آنالیز آماری هر پاسخ (P-Value) بطور اتوماتیک محاسبه شده و احتمال اینکه یک سیگنال CAEP وجود داشته باشد، تعیین می شود. متخصصین شنوایی شناسی می توانند با بررسی شکل موج دریافتی، این صحت این آزمایش را بررسی کنند.
این آزمون را می توان در نوزادان، کودکان و یا افرادی که توانایی پاسخ های تکلمی و رفتاری ندارند و یا تمایلی به همکاری با شنوایی شناسان ندارند، بکار برد. در حین انجام تست، کودکان می توانند در حالیکه در آغوش والدینشان هستند با اسباب بازی (ترجیحا بدون صدا) بازی کنند.
لازم به ذکر است که اندازه گیری های کورتیکال قبلا در لابراتوار های تحقیقاتی انجام می شد که با طراحی و ساخت دستگاه HearLab توسط لابراتوار های ملی آکوستیک استرالیا، امکان ارزیابی و تست شنوایی پیشرفته کورتیکال در سطح کلینیکی با هزینه کمتر میسر گردید.
کلینیک فوق تخصصی شنوایی و تجویز سمعک نسیم قیطریه اولین مرکز تخصصی در شهر تهران است که به دستگاه HearLab مجهز است و تست های شنوایی کورتیکال را مطابق با استاندارد های جهانی انجام می دهد.
کاربردهای تست کورتیکال در شنوایی سنجی کودکان
با اینکه مراقبتهای بهداشتی مربوط به شنوایی تا حد زیادی توسط برنامه های غربالگری سنجش شنوایی نوزادان در بدو تولد جهت تشخیص کاهش شنوایی در آنها، بهبود پیدا کرده است ولی در عین حال چالشهای جدیدی را برای متخصصین شنوایی شناسی بوجود آورده است چرا که کودکان و نوزادان به علت عدم توانایی گفتاری، نمی توانند بطور مستقیم بیان کنند که چه چیزی را می شنوند.
پس از اینکه کاهش شنوایی کودک و یا نوزاد توسط آزمون های OAE (مخفف کلمه Otoaccoustic Auditory Emission) و ABR (مخفف کلمه Auditory Brainstem Response) تشخیص داده شد، به کودک سمعک تجویز می شود که به نوبه خود چالش دیگری را برای متخصصین شنوایی شناسی ایجاد می کند: اندازه گیری های Real-Ear و Simulated Real-Ear را می توان برای سنجش میزان تقویت صدا توسط سمعک بکار برد اما تعیین اینکه این میزان تقویت برای بیمار سودمند است یا نه، کار دشواری است. یک راه حل ممکن برای این مشکل، انجام تست ABR به همراه سمعک بر روی نوزاد است ولی تست ABR هنگامی که در گوش نوزاد سمعک قرار گرفته است با اشکالات اساسی همراه است.
اکثر سمعک های دیجیتال یک تاخیر پردازشی در حدود 3 میلی ثانیه دارند و این تاخیر در برخی دیگر از سمعک های حتی به 10 میلی ثانیه نیز می رسد. از آنجاییکه سیگنال عصبی در آزمون ABR در حدود چند میلی ثانیه پس از پذیرش محرک شنوایی توسط سیستم شنوایی، دریافت می شود، تاخیر ایجاد شده توسط سمعک باعث ایجاد اختلال در صحت نتیجه تست ABR می شود. همچنین از آنجاییکه در آزمون ABR از محرک های شنوایی از نوع ایمپالسهای کوتاه که شبیه محرک های گفتاری نیست، استفاده می شود، ممکن است این محرکها توسط مدارات داخلی سمعک پردازش نشود. در واقع انرژی بالای این ایمپالسها حتی ممکن است بطور لحظه ای باعث اشباع مدارا های داخلی سمعک نیز بشود. لذا به خاطر همین مشکلات است که نمی توان ABR را به عنوان روشی مناسب برای ارزیابی میزان تاثیر تقویت صدا های گفتاری قلمداد کرد.
اما تست شنوایی کورتیکال می تواند پاسخ عصبی بیمار به صداهای گفتاری بعد از تقویت توسط سمعک را نشان دهد. شکل موجهای اولیه کورتیکال در حدود 100 تا 300 میلی ثانیه بعد از دریافت سیگنال صوتی توسط نوزاد، رخ می دهد. در این آزمون، مدت زمان محرک های شنوایی می تواند به 100 میلی ثانیه نیز برسد که 10 برابر طول محرکهای بکار رفته در تست ABR است. (شکل موجهای محرکهای ABR کمتر از 10 میلی ثانیه بوده و پاسخ های عصبی بلافاصله پس از دریافت محرک، شروع می شود) طول بسیار زیاد شکل موج محرک شنوایی در تست کورتیکال، حتی به کندترین سمعک های دیجیتال فرصت کافی برای پردازش سیگنال صوتی را می دهد و در نتیجه تاخیر اعمال شده ناشی از پردازش سیگنال توسط سمعک، تداخلی در صحت نتایج بدست آمده از تست کورتیکال ایجاد نمی کند و برخلاف تست ABR، در آزمون کورتیکال می توان از انواع مختلفی از محرکهای شبه گفتاری که براحتی توسط سمعک پردازش شده و مدارات داخلی آنها را اشباع نمی کند، استفاده کرد.