کم شنوایی یکی از عارضه‌هایی است که می‌تواند برای هر فردی در طول دوران زندگی‌اش، پیش بیاید. شنوایی یکی از حواس پنج‌گانه انسان است که برای زندگی هر فرد، بسیار مهم است که بتواند از این حس به درستی استفاده کند. سیستم گوش به گونه‌ای کار می‌کند که با دریافت اصوات مختلف از محیط اطراف و پردازش آن‌ها، سبب می‌شود تا انسان صداهای موجود در محیط اطراف خود را بشنود. یکی از آسیب‌هایی که می‌تواند به گوش هر فردی برسد، کم شنوایی می‌باشد که این اختلال در سیستم شنوایی می‌تواند زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و سبب شود فرد منزوی و گوشه گیر شود.
کم شنوایی چیست؟
اگر بخواهیم کلی بگوییم، کم شنوایی یعنی کم شدن حساسیت سیستم گوش نسبت به امواج صوتی که در محیط اطراف وجود دارد. در حقیقت، کم شنوایی یا آسیب شنوایی مشکل در عملکرد یک یا هر دو گوش است. این عارضه برای افراد مختلفی می‌تواند رخ دهد که در شایع‌ترین حالت، بیشتر برای سالمندان رخ می‌دهد.
در این مقاله از مجموعه مقالات بلاگ رسمی تیلا کلینیک، قصد داریم به موضوع کم شنوایی بپردازیم و تمامی جزئیات مهم در خصوص کم شنوایی را بررسی کنیم؛ پس اگر در زمینه کم شنوایی تمایل دارید اطلاعاتی مفید به دست آورید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
علائم کم شنوایی
در بیشتر موارد، کم شنوایی عارضه‌ای نیست که به صورت ناگهانی ایجاد شود و معمولاً طی چندین سال و در دراز مدت فرد به این عارضه دچار می‌شود که این امر سبب می‌شود فرد به سختی متوجه کم شنوایی خود شود. در مواردی نادر نیز، کم شنوایی ممکن است به طور ناگهانی در فرد پدید آید؛ یعنی ممکن است طی چند روز، فرد دچار کم شنوایی ناگهانی شود که در این صورت، پیشنهاد می‌شود سریعاً فرد به پزشک متخصص مراجعه کند تا اقدامات درمانی را بر روی گوش وی آغاز کنند.
علائم کم شنوایی می‌تواند بر اساس عوامل مختلف، متفاوت باشد. در ادامه برخی از این علائم را شرح داده‌ایم:
- شما می‌توانید صحبت کردن افراد را بشنوید ولی قادر به تشخیص کلمات و گفتار نیستید.
- درک گفتگوها در محیط‌‌‌‌های پر سروصدا و شلوغ نظیر رستوران و … دشوار است.
- صدای تلویزیون را بیشتر از حدی که دیگران احساس راحتی کنند، بلند می‌کنید.
- زمانی که مردم صحبت می‌کنند، صدای آن‌ها به طور “من و من” شنیده می‌شود و انگار آن‌ها زیر لب با هم صحبت می‌کنند.
- دوستان و افراد خانواده شما متوجه کم شنوایی شما می‌شوند و به شما اعلام می‌کنند.
کم شنوایی از جهات مختلفی می‌تواند بر زندگی افراد، تأثیر بگذارد. تحقیقات نشان داده است که در صورتی که اختلالات شنوایی و کم شنوایی درمان نشود، می‌تواند روابط افراد کم شنوا را با خانواده، دوستان و هر فردی که با او در ارتباط هستند را تحت‌الشعاع قرار دهد و یا سبب شود که فرد کم شنوا، به فردی منزوی، گوشه گیر و افسرده تبدیل شود. همچنین از نظر حرفه‌ای نیز می‌تواند سبب شود فرد در محیط کار خود دچار مشکلاتی از نظر شنوایی شود و به همین جهت نتواند کار خود را به خوبی انجام دهد و این امر باعث می‌شود تا درآمد فرد نیز کاهش بیابد. برای آشنایی بیشتر با علائم کم شنوایی مقاله «علائم کم شنوایی» را مطالعه نمایید.
انواع کم شنوایی
اگر بخواهیم به کلی‌ترین حالت ممکن، کم شنوایی را دسته بندی کنیم، باید بگوییم که انواع کم شنوایی شامل کم شنوایی مادرزادی و اکتسابی می‌شود.
کم شنوایی اکتسابی ممکن است عامل ژنتیکی یا محیطی داشته باشد. یعنی فرد می‌تواند به دلایل ژنتیکی دچار این عارضه شود و یا به دلیل آسیب رسیدن از محیط به گوش، دچار کم شنوایی شود.
کم شنوایی مادرزادی نیز در برخی موارد ممکن است دلیل ژنتیکی نداشته باشد و به دلیل این که در دوران بارداری، مادر به ویروسی مبتلا شده است، این عارضه برای کودک رخ دهد.
نوع دیگر دسته بندی که می‌توانیم برای دسته بندی انواع کم شنوایی در نظر بگیریم، از نظر ناحیه‌ای است که به گوش آسیب وارد شده است. به طور کلی، از نظر ناحیه آسیب رسیده به گوش، می‌توان کم شنوایی را به سه دسته تقسیم کرد:
- کم شنوایی انتقالی (Conductive)
- کم شنوایی حسی عصبی (Sensorineural)
- کم شنوایی آمیخته یا ترکیبی (Mixed)
علت کم شنوایی
کم شنوایی بر اساس نوع آن، می‌تواند دلایل مختلفی برای بروز داشته باشد که در ادامه، به بررسی این علت‌ها می‌پردازیم. در صورتی که اطلاعات جامع تری در این زمینه نیاز دارید به مقاله «علل کم شنوایی» مراجعه کنید.
علت کم شنوایی انتقالی
علت کم شنوایی انتقالی می‌تواند بر اساس دلایل مختلف، متفاوت باشد. به طور کلی، شایع‌ترین دلایل بروز کم شنوایی انتقالی را می‌توان موارد زیر اعلام کرد:
- تجمع جرم (موم و ترشحات گوش) و یا اجسام خارجی درون مجرای گوش
- تجمع مایع در گوش میانی ناشی از سرما خوردگی
- ناهنجاری در ساختار گوش خارجی، مجرای گوش و گوش میانی
- آلرژی‌ها که باعث کوچک شدن گوش میانی شده و باعث ایجاد اختلال در حرکت و ارتعاش آن می‌شود.
- عفونت گوش میانی که می‌تواند منجر به تجمع مایع درون گوش میانی شده و حرکت پرده گوش و استخوانچه‌‌‌‌های گوش میانی را مختل کند. به ابن عارضه اصطلاحاً Otitis Media نیز گفته می‌شود.
- عفونت کانال گوش
علت کم شنوایی حسی عصبی
از میان مهم‌ترین دلایلی که سبب بروز کم شنوایی حسی عصبی می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای بسیار بلند (Noise Induced Hearing Loss – NIHL). صداهای شدید بالای 75 دسی‌بل باعث رسیدن آسیب به گوش داخلی می‌شوند.
- بیماری منیر (Meniere’s Disease)
- کهولت سن (Presbycusis)
- آسیب عصبی ناشی از سفلیس
- کاهش شنوایی با علت ناشناخته (Idiopathic Hearing Loss)
- تومور‌‌‌‌های عصبی نظیر آکوستیک نوروما
- مسمومیت دارویی نظیر آسپرین و آمینوگلیکوسید و داروهایی که در شیمی درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- آسیب‌‌‌‌های ناحیه سر
علت کم شنوایی ترکیبی
زمانی که کم شنوایی فرد، ناشی از بروز مشکلاتی در عصب‌های گوش داخلی و نیز آسیب‌دیدگی بخش‌های مختلف گوش باشد، کم شنوایی از نوع ترکیبی می‌باشد. به این کم شنوایی، کم شنوایی آمیخته نیز می‌گویند. این نوع کم شنوایی در حقیقت از کم شنوایی حسی عصبی و نیز کم شنوایی انتقالی تشکیل شده است. یعنی به گوش فرد مبتلا، هر دو نوع آسیب وارد شده است.
برای درمان کم شنوایی آمیخته یا همان ترکیبی، می‌توان از روش‌های دارویی، جراحی، ابزارهای کمک شنوایی، ایمپلنت گوش میانی یا ایمپلنت استخوان انتقالی کمک گرفت.
روش‌های درمان کم شنوایی
روش‌های درمان کم شنوایی بر اساس عوامل و فاکتورهای مختلفی، می‌تواند متفاوت باشد. به طور معمول، شدت کاهش شنوایی، نوع آسیب و سبک زندگی فرد مبتلا به این عارضه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا بر اساس آن‌ها، درمان مناسب برای فرد تجویز شود که می‌تواند شامل روش‌های جراحی، درمان دارویی و یا استفاده از ابزارهای شنوایی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد می کنیم مقاله «درمان کم شنوایی» را مطالعه نمایید.
معمول‌ترین شیوه درمان کم شنوایی، استفاده از سمعک می‌باشد.
زمانی که مداخله پزشکی در ساختار گوش نمی‌تواند بیماری کم شنوایی را درمان کند، به سراغ استفاده از سمعک برای درمان کم شنوایی می‌رویم. به طور کلی، سمعک‌ها در انواع رنگ، مدل، ابعاد و سطوح مختلف قیمتی، در بازار موجود می‌باشند و بر اساس نیازهای مختلفی که هر فرد کم شنوا ممکن است آن‌ها را داشته باشد و بنا بر دستور و تجویز پزشک، این سمعک‌ها امکانات مختلفی را با توجه به تکنولوژی به کار رفته در آن، در اختیار افراد قرار می‌دهند.
پیشگیری از کم شنوایی
با توجه به نوع مشکل به وجود آمده که سبب کم شنوایی شده است و نیز علت کم شنوایی و یا افت شنوایی در افراد، می‌توان روش‌های مختلفی را برای پیشگیری از کم شنوایی برای آن‌ها در نظر گرفت.
یکی از آسان‌ترین راه‌هایی که می‌توان با استفاده از آن، از کم شنوایی و افت شنوایی در افراد جلوگیری کرد، قرار نگرفتن در محیط‌هایی که صدای ناهنجار و شدید در آن‌ها هست، می‌باشد. افراد می‌توانند با پرهیز از قرارگیری در معرض این صداهای ناهنجار و یا استفاده از محافظ‌‌‌‌های شنوایی مناسب، مانند گوش‌گیرها (Earplug) یا گوشی‌‌‌‌های ضد صوت (Noise Cancelling Headphone)، مانع بروز این نوع آسیب‌ها برای گوش‌های خود شوند. در مقاله «کاهش شنوایی ناشی از نویز» به طور مفصل در این رابطه توضیح داده ایم که پیشنهاد می‌کنیم مطالعه نمایید.
سخن پایانی
در این مقاله از مجموعه مقالات بلاگ رسمی تیلا کلینیک، به بررسی کم شنوایی پرداختیم و دلایل، انواع و علائم کم شنوایی‌های مختلف را بررسی نمودیم و راه پیشگیری از کم شنوایی را نیز بررسی کردیم. اگر در زمینه کم شنوایی تمایل دارید اطلاعات مفیدی را کسب کنید می‌توانید بقیه مقالات موجود در بلاگ تیلا کلینیک را مطالعه کنید.
در صورتی که در زمینه کم شنوایی سؤالی در ذهن دارید که در این مقاله به پاسخ آن نرسیدید، می‌توانید در بخش نظرات زیر همین مقاله سؤال خود را مطرح کنید تا در کم‌ترین زمان ممکن و به بهترین شکل بتوانیم شما را راهنمایی کنیم.
